Zwanger en zwangerschapsdiabetes?
Help dan mee om de gezondheid van jou en je kind te verbeteren!
Doe mee met de POEM-studie!
Wij zoeken 500 aanstaande moeders met zwangerschapsdiabetes in Noord Nederland.
Ben jij
- tussen de 16 en 34 weken zwanger met een verhoogde bloedsuiker zonder een eerder vastgestelde diabetes?
- gemotiveerd om een belangrijke bijdrage te leveren aan een betere behandeling van zwangerschapsdiabetes?
Dan kun je meedoen aan de POEM-studie!
Meer informatie over de POEM-studie
Zwangerschapsdiabetes is een aandoening met te hoge bloedsuikers, ontstaan tijdens de zwangerschap. Het verhoogt de kans op hoge bloeddruk tijdens de zwangerschap en de kans op overgewicht en type 2 diabetes bij moeder en kind. Voor het ongeboren kind geeft zwangerschapsdiabetes extra risico’s (hoog geboortegewicht, vroegtijdige geboorte, meer complicaties bij de bevalling en lage bloedsuikers na de bevalling met kans op hersenschade).
Zwangerschapsdiabetes wordt nu vooral behandeld met dieet en insuline (injecties). Metformine (pillen) heeft een plantaardig oorsprong (afkomstig van de Franse lelie) en werkt volgens recent onderzoek veilig en gunstig bij zwangerschapsdiabetes. In vergelijking met insuline behandelt metformine meer de oorzaak van de zwangerschapsdiabetes: het pakt de verminderde insulinegevoeligheid aan. Het blijkt de bloedsuikerspiegel én de insulinebehoefte te verlagen. Bovendien voorkomt metformine extra gewichtstoename bij moeder en kind. Met de POEM-studie willen we aantonen dat het gebruik van metformine gunstiger is voor moeder en kind dan de bestaande behandeling (dieet en insuline).
De POEM-studie bestaat uit drie fasen.
Fase A
Start bij vaststelling van zwangerschapsdiabetes en duurt tot 6 weken na de bevalling.
Fase B
Loopt van 6 weken tot 1 jaar na de bevalling.
Fase C
Volgt moeder en kind tot 20 jaar na de bevalling.
In de studie worden twee groepen gevormd. Een groep die in Fase A en B metformine krijgt en een groep die geen metformine krijgt. Via loting wordt bepaald in welke groep je terecht komt.
Wanneer je in de groep zit die metformine krijgt, gebruik je deze tot 1 jaar na de bevalling. Als je niet in de metforminegroep zit, krijg je de standaardbehandeling voor zwangerschapsdiabetes onder begeleiding van het onderzoeksteam: dieet- en leefstijladviezen en zo nodig de gebruikelijke insulinetherapie.
Voor beide groepen geldt dat er aan de begeleiding van de zwangerschap zelf niets verandert. Dit blijft in handen van je eigen verloskundige of gynaecoloog. Daarnaast heb je door deelname aan de studie regelmatig contact met het onderzoeksteam. In Fase A (tot en met 6 weken na de bevalling ) is er 1 keer per 4 weken contact met het onderzoeksteam. Dit duurt ongeveer een half uur per keer. In Fase B (tot 1 jaar na de bevalling) is er 2 keer contact met het onderzoeksteam en in Fase C heb je 1 keer per jaar contact. Een nauwgezette controle van de zwangerschap staat centraal in de studie voor beide behandelgroepen.
Gedurende het traject worden de volgende metingen gedaan:
- Orale Glucose Tolerantie Test (OGTT), ook wel de suikerbelastingstest
Dit is een test waarbij wordt gekeken hoe de bloedwaardes van glucose veranderen na het drinken van een glucosedrank. Door het drinken van de glucosedrank zal de glucosewaarde in het bloed stijgen. Het lichaam reageert hierop, en brengt de glucosewaarde weer naar beneden. Dit gebeurt onvoldoende bij een verstoorde glucosehuishouding.
- Lichamelijk onderzoek
De arts onderzoekt je bloeddruk, hartfrequentie en andere (vitale) lichaamsfuncties.
- Bloed- en urine afname
Bloed- en urine onderzoek is nodig om de werkzaamheid van metformine te bepalen. Een deel van het bloed en de urine wordt bewaard voor aanvullend wetenschappelijk onderzoek.
- Invullen van gezondheidsvragenlijsten
Deze lijsten geven de onderzoekers een beeld van hoe jij je gezondheidstoestand ervaart.
- Bloedsuiker 7-punts dagcurves
2 keer per week voorafgaande aan de visites in Fase A meet je een 7-puntsdagcurve (voor en na de drie maaltijden + voor het naar bed gaan). Dit naast de gebruikelijke 4-punts dagcurves (nuchter + drie keer na de maaltijd) op andere dagen volgens de geldende zorgrichtlijn. Dit is nodig om de zwangerschapsdiabetes zorgvuldig en optimaal te kunnen behandelen.
Metformine is (nog) niet geregistreerd voor gebruik bij zwangerschapsdiabetes (wel al voor “gewone diabetes”), maar is wel veilig gebleken in observatiestudies tijdens de zwangerschap. Bovendien is er in de algemene praktijkvoering al veel ervaring met metformine bij zwangerschapsdiabetes gezien die gunstige uitkomsten bij observatiestudies. Dus vanwege deze gunstige effecten wordt metformine al bij zwangerschapsdiabetes gebruikt. Definitieve bewijsvoering willen we graag leveren met de POEM-studie.
Bijwerkingen die (tijdelijk) kunnen voorkomen zijn misselijkheid, maag- of darmklachten.
Metformine wordt in kleine hoeveelheden uitgescheiden in de moedermelk. Er zijn geen bijwerkingen gevonden bij baby’s of jonge kinderen die borstvoeding krijgen.
Voordeel van meedoen aan het onderzoek is dat er een grotere kans bestaat dat je geen insuline hoeft te spuiten als je in de groep zit die metformine krijgt. Overigens is gebleken dat deelname aan een studie in het algemeen gunstige gezondheidsresultaten oplevert voor de deelnemers, ook voor hen die geen studiemedicatie hebben gekregen. Mogelijk komt dit door de extra begeleiding en de grotere bewustwording bij de deelnemers.
Een nadeel van meedoen aan onderzoek is dat het tijd kost, reken op in ieder geval een half uur per contactmoment. Daarnaast kunnen de testen tijdelijke ongemakken geven en metforminegebruik kan milde bijwerking geven. Bloedafnames kunnen even pijn doen of tijdelijk een blauwe plek veroorzaken, en de orale glucosetest kan misselijkheid geven. Daar staat tegenover dat je een belangrijke bijdrage levert aan een gezondere toekomst voor moeders en kinderen na de diagnose zwangerschapsdiabetes.
Het belang van de POEM-studie wordt onderkend door de nationale beroepsverenigingen voor internisten (NIV) en gynaecologen (NVOG). Deze beroepsverenigingen vinden de POEM-studie zo belangrijk dat het prioriteit heeft gekregen in de 3 noordelijke provincies. Ook het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport vindt het een belangrijke studie en heeft de POEM-studie daarom een subsidie toegekend.
| Hoofdonderzoekers: |
|
| Deelnemende ziekenhuizen en kernonderzoekers: |
|
Nieuwe onderzoekers vanuit de Noord-Nederlandse ziekenhuizen zullen bij deelname worden toegevoegd aan deze lijst.
Wil je meehelpen om de behandeling van zwangerschapsdiabetes te verbeteren? Of wil je meer informatie? Meld je dan vrijblijvend aan via onderstaande button en er wordt zo spoedig mogelijk contact met je opgenomen.